Những người cha có 2 tính cách này sẽ khiến con tự ti hình thành nỗi mặc cảm khó thoát.
Nhiều bậc phụ huynh thường thắc mắc rằng mặc dù họ luôn khuyến khích con tự tin, nhưng con lại luôn thể hiện sự rụt rè và sợ hãi trước mặt người khác. Ví dụ, trong lớp học, trẻ không bao giờ dám giơ tay để phát biểu, thậm chí khi được yêu cầu trả lời câu hỏi; khi chơi cùng bạn bè, trẻ im lặng và luôn trốn sau lưng người lớn, không dám chủ động chào hỏi người khác…
Tham khảo thêm: 4 cách dạy con thành đứa trẻ có tinh thần mạnh mẽ
Nếu bạn nhận thấy những dấu hiệu này ở con mình, có thể nghĩa là trẻ đã mất tự tin từ lâu. Theo nghiên cứu tâm lý học, sự tự ti ở trẻ có thể được ảnh hưởng bởi tính cách của bố mẹ. Những người cha mẹ có những tính cách này có thể khiến cho con cái phát triển những nỗi tự ti khó khăn. Nếu không được khắc phục, những tính cách này có thể gây hại nghiêm trọng cho cuộc sống của trẻ khi trưởng thành.
1. Cha kiểm soát quá mức khiến con tự ti
Người cha có tính kiểm soát quá mức thường can thiệp vào mọi hành động của con và không cho phép con có những quyết định độc lập.
Ví dụ, khi con làm bài tập về nhà, người cha có thể quá can thiệp vào lựa chọn của con. Con muốn học vẽ trước khi làm bài tập Toán và Văn, nhưng cha lại không đồng ý mà ép con phải làm theo ý muốn của mình. Ban đầu có thể dường như không quan trọng, nhưng dần dần, sự mâu thuẫn giữa con và cha ngày càng gia tăng. Kết quả là, con có thể làm bài tập về nhà với tâm trạng rất bất mãn.
Tham khảo thêm: 3 lý do con trưởng thành bất hòa với cha mẹ
Ngoài ra, những người cha như vậy thường xuyên chỉ trích con cái, khiến cho con không có cơ hội tự do đưa ra các quyết định. Theo thời gian, con có thể mất niềm tin vào khả năng đưa ra các quyết định của mình, không tự tin khi phải đối mặt với vấn đề và dần dần trở nên thiếu tự tin.
Điều nghiêm trọng hơn nữa là có những người cha luôn cố gắng chi phối mọi khía cạnh của cuộc sống của con cái, bao gồm cả sự nghiệp và hôn nhân… Một ví dụ điển hình cho loại người cha này có thể được thấy trong bộ phim “The Fighter” phát hành năm 2010.
Tham khảo thêm: 10 phương pháp nuôi dạy con thành tài của người Do Thái
Trong phim, người cha có tên là George. Ông là một võ sĩ quyền Anh và có một cảm giác kiểm soát mạnh mẽ. Ông áp đặt những ước mơ chưa thực hiện được của mình lên các con trai, buộc các con phải tham gia, bất chấp ý nguyện và khả năng của chính họ.
George cũng cố gắng can thiệp vào cuộc sống cá nhân và các mối quan hệ gia đình của các con. Ông thể hiện sự can thiệp và kiểm soát cực đoan đối với bạn đời, bạn bè và các quyết định trong cuộc sống của họ. Ông luôn muốn sắp xếp và quyết định thay cho họ.
Từ góc nhìn tâm lý, việc kiểm soát quá mức sẽ ảnh hưởng đến sự phát triển toàn diện của trẻ. Lý thuyết về quyền tự quyết trong tâm lý học cho rằng để phát triển một tâm trí lành mạnh, mỗi người cần đáp ứng ba nhu cầu cơ bản về tự chủ, năng lực và mối quan hệ giữa các cá nhân. Người cha kiểm soát quá mức có thể vi phạm quyền tự chủ của con, làm cho con mất tự tin và trở nên nhạy cảm.
Lý thuyết về năng lực bản thân trong tâm lý học cho biết rằng việc một người cha thường xuyên chỉ trích có thể làm suy giảm lòng tự tin vào khả năng của con, đặc biệt là niềm tin vào khả năng hoàn thành một việc gì đó. Chẳng hạn, khi con của họ đạt được một giải thưởng nào đó, nhiều người cha thường dùng phương pháp giáo dục tiêu cực bằng cách nói: “Con rõ ràng có thể làm tốt hơn nữa, tại sao con không cố gắng hơn?”.
Ban đầu, đứa trẻ có thể vui mừng và cảm thấy thành công, nhưng sau đó họ sẽ cảm thấy thất vọng. Theo thời gian, trẻ cảm thấy mình chưa đủ khả năng để làm tốt hơn và dần trở nên thiếu tự tin và tự ti.
2. Người cha không ổn định về mặt cảm xúc khiến con tự ti
Sự bất ổn cảm xúc của người cha có thể gây nên tâm lý không ổn định cho con cái. Những đứa trẻ này không biết điều gì sẽ xảy ra với cha vào lần gặp gỡ tiếp theo và trở nên rất lo lắng.
Người lớn đôi khi khó nhận ra rằng cảm xúc của họ sẽ được truyền sang con cái. Ví dụ, một ngày nọ, khi người cha về nhà sau một ngày làm việc mệt mỏi và không hài lòng với một số vấn đề tại nơi làm việc, ông cảm thấy chán nản. Khi thấy con đang làm bài tập không tốt, ông bỗng nổi giận và mắng mỏ con, thậm chí có thể đánh đập.
Khi đó, đứa trẻ sẽ tự ti, sợ hãi sợ hãi trước những cảm xúc quá mức căng thẳng và cực đoan của cha, gây cho trẻ cảm giác không an toàn. Dần dần, sự lo lắng này có thể khiến trẻ trở nên nhạy cảm, sợ hãi và căng thẳng.
Hãy suy nghĩ về điều này từ góc nhìn của một đứa trẻ. Đôi khi, trẻ không làm gì sai, nhưng lại nhận được sự tức giận của cha mình. Điều này khiến cho trẻ không biết làm thế nào để đối phó với cảm xúc của cha, và do đó trẻ cảm thấy phải cẩn trọng khi ở bên gia đình.
Tương tự như vậy, khi tiếp xúc với người khác ở bên ngoài, dù người cha không có mặt, đứa trẻ vẫn có thể bị ảnh hưởng bởi cảm xúc của cha. Trẻ sẽ quan sát môi trường xung quanh và rất thận trọng, sợ rằng hành động của mình có thể làm người khác không vui. Dần dần, cảm giác tự ti lan rộng đến mọi mặt của cuộc sống, khiến trẻ trở nên rụt rè.
Tham khảo thêm: Cuộc sống bộn bề lo toan, cha luôn bên con và dành những điều tuyệt nhất.
Lý thuyết điều tiết cảm xúc trong tâm lý học cho thấy khả năng điều tiết cảm xúc của cha mẹ có tác động quan trọng đến sự phát triển trí tuệ cũng như khả năng quản lý cảm xúc của trẻ. Nhà tâm lý học Daniel Goleman đã chỉ ra rằng: “Trí tuệ cảm xúc quan trọng hơn IQ”.
Từ những điều này, có thể thấy rằng, dù là người cha quá kiểm soát hoặc không ổn định về mặt cảm xúc đều sẽ ảnh hưởng đến nhân cách của đứa trẻ. Vì vậy, các bậc cha mẹ cần học cách kiềm chế cảm xúc một cách hợp lý, không mang những cảm xúc tiêu cực về nhà và không áp đặt quan điểm của mình lên con cái.
Khám Phá
 Trang Chủ |
 Sức Khỏe |
 Xu Hướng |
 Ăn Chơi |
 Lối Sống |
 Yêu |
 Sách Hay |
 Gia Đình |
