Nghịch lý tại sao có người học kém nhưng ra đời lại thành công, kiếm tiền giỏi, lên sếp lớn?

Nhiều phụ huynh tin rằng điểm số ở trường rất quan trọng và thường áp đặt án phạt nếu con cái có điểm thấp, học kém… Nhưng bạn có nghe về những trường hợp học sinh dưới trung bình ở trường nhưng sau này lại đạt được thành công lớn chưa?

Những học sinh, sinh viên không xuất sắc thường hiếm khi gặp mặt tại thư viện, ít có thành tích nổi bật ở trường và thường không có những kỹ năng phổ thông trong môi trường giáo dục tiêu chuẩn. Tuy nhiên, trên con đường sự nghiệp, họ lại là nhóm dễ thành công, nổi tiếng sớm, có địa vị và kiếm tiền nhiều hơn so với những sinh viên giỏi. Tại sao lại như vậy?

Học sinh giỏi luôn lo lắng về thành tích điểm số

Với nhiều học sinh giỏi, điểm số được xem là minh chứng cho sự thành công. Họ tin rằng việc đạt điểm cao là một mục tiêu đáng tự hào. Tuy nhiên, điểm số chỉ là biểu hiện của khả năng học tập và thành công theo tiêu chuẩn của hệ thống giáo dục. Trong cuộc sống thực tế, điều này có thể không áp dụng.

Phụ huynh thường khuyến khích con em học tập chăm chỉ để có một tương lai nghề nghiệp ổn định và thành công. Tuy nhiên, họ thường bỏ qua một sự thật rằng một bằng cấp xuất sắc không đảm bảo cho sự thành công nghề nghiệp hoặc hạnh phúc trong cuộc sống. Có rất nhiều yếu tố và kỹ năng khác quyết định đến thành công của một cá nhân, không chỉ là điểm số và khả năng học tập.

Những học sinh “học kém”  thường không quan trọng với điểm số và cũng không để ý đến sự đánh giá của người khác. Họ tìm kiếm và phát triển những kỹ năng khác ngoài việc học, như thể thao, âm nhạc, văn hóa giải trí, chơi game… thay vì chỉ tập trung vào việc học sách vở.

Nên xem: Dạy trẻ kỹ năng dùng kéo an toàn bố mẹ không thể bỏ qua

Theo các nhà tâm lý học, những học sinh giỏi thường không có đủ thời gian để nghỉ ngơi vì họ luôn cảm thấy căng thẳng về mặt tâm lý. Vấn đề này có thể kéo dài đến khi họ trưởng thành. Những học sinh giỏi thường phải đối mặt với áp lực từ sự kỳ vọng của người khác để đạt được thành tích cao về điểm số, điều này khiến họ luôn cảm thấy lo lắng.

 Những người học giỏi, dẫn đầu trong thành tích ở trường thường gặp khó khăn khi phải đối mặt với thất bại. Mỗi lỗi nhỏ nhất cũng có thể trở thành vấn đề lớn đối với họ. Trong khi đó, những học sinh kém thường quen với việc nhận cả những điểm kém và điểm tốt. Đối với họ, điểm kém không có nghĩa là kết thúc cuộc chơi. Do đó, khi trưởng thành, họ có khả năng xử lý căng thẳng tốt hơn và phục hồi tinh thần sau khi mắc sai lầm. Đồng thời, họ cũng thường có tính sáng tạo và khả năng hiểu biết thực tế hơn.

Và thực sự, điểm kém không có nghĩa là thiếu thông minh…

Albert Einstein đã nói: “Mọi người đều là thiên tài. Nhưng nếu bạn đánh giá một con cá bằng khả năng leo cây, nó sẽ sống suốt cuộc đời với niềm tin vào bản thân là ngu dốt.” Từ câu này, chúng ta thấy rõ không ai nên bỏ qua giáo dục, vì các môn học như ngôn ngữ, toán học, âm nhạc và thể dục đều rất hữu ích. Tuy nhiên, có rất nhiều khả năng và trí thông minh khác nhau mà điểm số không thể đo lường được.

 Điểm trung bình chỉ là một phần nhỏ của bức tranh tổng thể về thông minh. Nó không thể đo lường được khả năng cảm xúc, khả năng lãnh đạo, sáng tạo và khả năng giải quyết vấn đề. Điểm số không thể phản ánh khả năng dự đoán nhu cầu của người khác, kỹ năng làm việc nhóm, hoặc khả năng xử lý áp lực và xung đột. Những yếu tố này rất quan trọng để thành công trong cuộc sống mà điểm số không thể thể hiện đầy đủ. Điểm số và bài kiểm tra chỉ đánh giá được khả năng ghi nhớ và trả lời câu hỏi, không hơn thế.

Họ không làm mọi thứ một mình

Nhiều học sinh giỏi tuân thủ nguyên tắc “Muốn gì phải tự làm”. Họ quen với việc tự lực, tự cường và tự kiểm soát mọi khía cạnh của cuộc sống.

Trái ngược với họ, học sinh kém thường dựa vào người khác để hoàn thành công việc. Khi trưởng thành, họ thường tự tin cao đến mức chỉ hài lòng khi tự mình làm tất cả, điều này có thể dẫn đến sự kiệt sức. Trong khi đó, những người biết chia sẻ và hợp tác thường hiểu rõ cách phân chia nhiệm vụ và làm việc nhóm.

Những sinh viên xuất sắc, luôn đạt kết quả cao trong học tập thường là những người tự tin, không cần phụ thuộc vào người khác. Trái lại, sinh viên có kết quả kém thường có phương pháp riêng để sử dụng kiến thức của người khác để vượt qua thử thách học tập.

Có những người được coi là “học sinh yếu”, thường gặp khó khăn trong học tập, nhưng khi trưởng thành lại thể hiện khả năng thích ứng và vượt qua môi trường làm việc, đời sống tốt hơn nhiều so với những người cố gắng chăm chỉ trong việc học suốt ngày.

Không ngại chơi với nhiều đối tượng, có những mối quan hệ đa dạng

Chúng ta đều hiểu rõ rằng việc xây dựng mạng lưới quan hệ mang lại nhiều lợi ích. Sinh viên giỏi thường có xu hướng chọn lựa kỹ càng trong việc kết bạn và chỉ gắn bó với nhóm bạn có trình độ tương đương. Ngược lại, nhóm sinh viên trung bình sinh viên học kém thì linh hoạt hơn trong việc kết bạn với mọi người và thường không tự bó buộc bản thân trong một nhóm nhất định trên giảng đường.

Họ dành thời gian và công sức để xây dựng mạng lưới quan hệ rộng lớn, và đôi khi từ đó tìm thấy những cơ hội học tập và phát triển bản thân. Và chính điều này giúp họ nắm bắt thông tin nhanh hơn so với những người chỉ tập trung vào việc học một cách đơn điệu.

Không nghĩ phức tạp, đề xuất những giải pháp đơn giản trúng mục tiêu

Sinh viên học kém luôn tìm cách giải quyết vấn đề một cách đơn giản và trực tiếp, không làm phức tạp thêm. Họ thường áp dụng những giải pháp sáng tạo và tiếp cận mỗi câu hỏi một cách thẳng thắn. Trong khi đó, sinh viên giỏi thường có nhiều kiến thức, điều này có thể khiến họ có chiều sâu và phức tạp hóa quá trình đánh giá vấn đề hoặc tìm lời giải cho nó.

Ngay cả tỷ phú Bill Gates cũng từng nhấn mạnh rằng ông không bao giờ quan tâm đến điểm số khi tuyển dụng nhân viên, mà thay vào đó, ông coi trọng khả năng “tìm ra những cách tiếp cận đơn giản nhất để thực hiện công việc”.

Va chạm “trường đời” sớm, nhiều kỹ năng sống hơn hẳn người học giỏi

Thường thì sinh viên có năng lực học tập không cần phải quá lo lắng về việc leo thang các bậc cấp, điều học thuật như một hành trình danh vọng đã được định sẵn. Họ thường chọn sớm tìm kiếm công việc sau khi tốt nghiệp và có kinh nghiệm thực tế trong thị trường lao động. Bởi vì họ đã bắt đầu làm việc từ rất sớm và tích luỹ được những kỹ năng cơ bản quan trọng, đó thực sự là một kho tàng không thể mất đi, giúp đỡ rất nhiều trong việc xây dựng sự nghiệp cá nhân của họ sau này.

Việc tiếp xúc với môi trường làm việc sớm cũng giúp họ nhận ra điểm mạnh và yếu của bản thân, từ đó nhanh chóng xác định được mục tiêu và công việc phù hợp. Điều này giúp họ trở nên linh hoạt và mạnh mẽ hơn trước những khó khăn trong cuộc sống.

Thực tế, không ai có thể khai thác hết kiến thức chỉ từ nhà trường; hầu hết kinh nghiệm chúng ta đến từ những thử thách thực tế. Những người bạn cùng tuổi chăm chỉ thường nhận ra điều này muộn hơn nhiều.

Họ hiểu rõ điểm mạnh và yếu của từng người, tạo thành một đội ngũ đoàn kết, có thể giúp đỡ lẫn nhau vượt qua những khuyết điểm cá nhân. Cuối cùng, sức mạnh của đồng đội luôn vượt xa sức mạnh của cá nhân. Một ví dụ điển hình là những người học kém nhưng có lòng tham muốn thành công, thường tìm cách khởi nghiệp lớn, mượn vốn để khởi đầu doanh nghiệp, thuê những người có kỹ năng để làm việc cùng và sau đó đạt được thành công lớn.

Những sinh viên học lực trung bình dường như dễ mở lòng kết bạn với mọi người hơn nhóm sinh viên giỏi.

Đôi điều tham khảo dành cho các bậc phụ huynh

Nhiều phụ huynh thường khuyến khích con cái học hành chăm chỉ, muốn họ trở nên giỏi giang hơn để đạt thành công sau này. Tuy nhiên, điều này không hoàn toàn phản ánh sự thật vì điểm số ở trường không phải là yếu tố duy nhất quyết định đến thành công sau này.

Bạn đã bao giờ nghe về những người từng học kém ở trường, nhưng lại thành công với sự nghiệp, vị trí xã hội cao?

Các nhà tâm lý đã nghiên cứu và phân tích để giải thích điều này: Tại sao nhiều người học không tốt ở trường lại có thể thành công trong tương lai?

Thực tế, bạn có bao giờ để ý những người bạn cũ, từng là những học sinh kém trước đây, giờ lại là chủ doanh nghiệp, nhà phát minh hoặc kiếm tiền nhiều hơn bạn? Bạn đã bao giờ tự hỏi vì sao họ không đạt điểm số cao nhưng vẫn thu hút sự quan tâm từ các công ty hàng đầu?

Đáp án là: Những người ít thường xuyên gò bó trong thư viện, không thích đọc đi đọc lại vài tờ báo nghiên cứu hoặc đọc các bài văn mẫu thì thường là những người phát triển kỹ năng sống tốt nhất cho tương lai của họ.

Tại đại học, mục tiêu chính thường là điểm số; nhưng trong thực tế, kinh nghiệm mới là điều quan trọng nhất. Bằng cấp chỉ là tấm vé để vào cửa, nhưng điều quan trọng nhất vẫn là khả năng suy luận và năng lực thực tế của một cá nhân.

Khi bạn đã bắt đầu công việc đầu tiên, không ai còn quan tâm đến điểm trung bình của bạn trong suốt thời gian học. Điều quan trọng trong thực tế là khả năng thích nghi, sáng tạo và làm việc nhóm. Không còn những bài kiểm tra lý thuyết, không còn buổi thuyết trình… Cuộc sống thực tế đòi hỏi bạn có khả năng thích ứng với thay đổi, đối mặt với các thách thức và biết chấp nhận rủi ro ở mức độ nào.

Không ai có thể thành công mà không học hỏi, chỉ khác nhau ở cách học. Có những người không tiếp cận kiến thức nhiều ở trường học, thay vào đó họ học từ “trường đời” và vẫn đạt đủ kiến thức, kỹ năng, trải nghiệm cũng như quyết định và tinh thần liều lĩnh cần thiết để đạt được mục tiêu.

Điều này giải thích tại sao có những người xuất sắc trong học vấn lại làm thuê cho những người có kinh nghiệm thực tế. Đơn giản vì trường đời không giống như trường học, và cuộc sống không bao giờ trọn vẹn như những gì chúng ta đọc trong sách.

Nên xem: 8 cách giao tiếp giúp cha mẹ dễ dàng để con lắng nghe hơn.

Vậy nên: điểm số không phải là chìa khóa duy nhất dẫn đến thành công. Điều quan trọng hơn là phải dạy con những kỹ năng sống cần thiết để họ có thể tự tin và thành công trong cuộc sống. Thành công không chỉ đến từ kiến thức học thuật mà còn từ khả năng thích nghi, giải quyết vấn đề, giao tiếp và làm việc nhóm. Đây chính là những kỹ năng quan trọng giúp con phát triển toàn diện và tự tin khi bước vào thế giới bên ngoài.