Mặc dù nhiều bậc cha mẹ nhận thức rằng thói quen đi ngủ muộn không tốt cho con cái, nhưng khi được hỏi cụ thể lý do tại sao lại như vậy, phần lớn đều không rõ nguyên nhân.
Thói quen ngủ muộn không chỉ khiến trẻ dễ bồn chồn, quấy khóc, và thiếu vận động, mà còn ảnh hưởng đến sự phát triển của hệ thần kinh và trí tuệ. Ngoài ra, ngủ muộn còn có thể gây hại cho tim và tạo điều kiện cho các vấn đề tim mạch trong tương lai. Thói quen này cũng có thể làm giảm chiều cao của trẻ và dẫn đến dậy thì sớm.
Tham khảo thêm: Trẻ bị thiếu ngủ ảnh hưởng như thế nào đến sức khỏe.
1 Tác hại khi con ngủ muộn
– Ngủ muộn ảnh hưởng đến chiều cao của con
Đây là kết luận mà các bác sĩ nhi khoa đều đồng thuận. Hormone tăng trưởng, được tiết ra chủ yếu trong khi ngủ, có sự gia tăng đáng kể và đạt mức cao nhất trong khoảng thời gian từ 5 đến 7 lần so với lượng tiết ra trong suốt cả ngày. Ngược lại, khi cơ thể không ngủ, lượng hormone tăng trưởng tiết ra giảm rõ rệt.
Hormone tăng trưởng là một loại protein do các tế bào tuyến yên sản xuất, có vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy sự phát triển của xương và sụn, từ đó làm tăng chiều cao cơ thể. Thời điểm bài tiết hormone tăng trưởng đạt đỉnh thường rơi vào khoảng từ 22h đến 1h sáng.
Nếu trẻ đi ngủ quá muộn, chiều cao của trẻ có thể bị ảnh hưởng. Do đó, các chuyên gia khuyến nghị rằng để trẻ dưới 10 tuổi phát triển tốt và đạt chiều cao lý tưởng, cha mẹ nên khuyến khích trẻ đi ngủ trước 21h.
– Thiếu ngủ ảnh hưởng đến tốc độ phản ứng của trẻ
Trẻ em thường có nhiều năng lượng hơn so với người lớn. Một nghiên cứu so sánh giữa sinh viên đại học và học sinh tiểu học trong tình trạng thiếu ngủ cho thấy, sau hai giờ thiếu ngủ mỗi ngày, sinh viên đại học cảm thấy rất khó chịu, trong khi học sinh tiểu học chỉ cảm thấy không thoải mái nhưng không quá nghiêm trọng.
Mặc dù người trưởng thành có thể cảm thấy buồn ngủ nghiêm trọng hơn, họ vẫn có khả năng bù đắp tốt và thời gian phản ứng của họ không bị ảnh hưởng nhiều. Ngược lại, trẻ em có thể không nhận thức rõ mức độ buồn ngủ của mình, nhưng khi thực hiện các nhiệm vụ đơn giản, thời gian phản ứng của trẻ thường bị kéo dài, tốc độ phản ứng chậm hơn, và trí nhớ bị giảm sút rõ rệt.
– Thời gian ngủ của con ảnh hưởng đến hiệu quả học tập
Ba nhà khoa học Mỹ, những người đoạt giải Nobel Sinh lý học và Y học năm ngoái, đã phát hiện rằng:
Thiếu ngủ hoặc ngủ không đều không chỉ dẫn đến các vấn đề sức khỏe như béo phì và tiểu đường, mà còn gây suy giảm trí nhớ, mất tập trung, ảnh hưởng tiêu cực đến học tập và cuộc sống hàng ngày.
Nghiên cứu chỉ ra rằng có một mối liên hệ rõ ràng giữa thời gian ngủ và kết quả học tập của trẻ. Cụ thể, trong số những học sinh ngủ ít hơn 8 giờ mỗi đêm, 61% có điểm thấp và chỉ 39% vượt qua kỳ thi. Trong khi đó, những học sinh ngủ từ 8 đến 10 giờ mỗi đêm có 76% đạt điểm trung bình và 11% đạt điểm xuất sắc.
Tham khảo thêm: Các nhóm thực phẩm phát triển chiều cao cho trẻ
2/ Cha mẹ cần làm gì giúp con đi ngủ đúng giờ.
– Tại sao giấc ngủ ảnh hưởng đến hiệu suất?
Ngủ không đủ hoặc ngủ muộn có ảnh hưởng trực tiếp đến sự phát triển trí tuệ của trẻ, gây suy giảm trí nhớ, giảm khả năng tập trung, khả năng đọc và phản xạ kém. Những vấn đề này làm giảm hiệu quả nghe và tiếp thu kiến thức của trẻ, dẫn đến việc điểm số có thể giảm sút nếu tình trạng kéo dài.
Trẻ em ngủ đủ giấc mỗi ngày sẽ có năng lượng dồi dào, trí não hoạt động hiệu quả hơn, tích cực tham gia vào các hoạt động học tập và hiểu rõ kiến thức. Chúng cũng cảm thấy thoải mái hơn khi làm bài tập về nhà và thường hoàn thành nhanh hơn, từ đó giúp hình thành nhân cách và đạo đức tốt.
Do đó, thời gian học không phải là yếu tố quyết định chính, mà là hiệu quả học tập và khả năng tiếp thu kiến thức. Học đúng lúc và đủ giấc sẽ giúp trẻ đạt kết quả học tập tốt hơn với ít công sức hơn.
– Tạo bầu không khí ngủ thoải mái
Sự hướng dẫn của cha mẹ đóng vai trò then chốt trong việc hình thành những thói quen tốt cho trẻ. Ngay từ khi trẻ mới chào đời, hành vi và thói quen của trẻ bị ảnh hưởng mạnh mẽ bởi người chăm sóc chúng hàng ngày.
Nếu cả gia đình có thói quen đi ngủ muộn, và thường xuyên có tiếng tivi, tiếng trò chuyện ồn ào, trẻ sẽ dễ bị ảnh hưởng và khó cảm thấy buồn ngủ. Vì vậy, khi đến giờ ngủ, tốt nhất là tạo ra một không gian yên tĩnh và ấm áp cho trẻ.
Bạn nên tắt đèn, ngắt tivi, dừng các hoạt động trò chuyện và cùng trẻ đi ngủ nếu cần thiết. Ngay cả khi cha mẹ chưa cảm thấy buồn ngủ, họ có thể chăm sóc con xong rồi tiếp tục công việc riêng trong phòng khác mà không làm phiền đến giấc ngủ của trẻ.
– Tránh hưng phấn não bộ một giờ trước khi đi ngủ
Tốt nhất là không cho trẻ tiếp xúc với tivi, máy tính, điện thoại di động và các thiết bị điện tử khác ít nhất một giờ trước khi đi ngủ, vì những thiết bị này có thể khiến trẻ bị nghiện và kích thích trí não. Một số trẻ chơi game trên các thiết bị điện tử và từ chối đi ngủ, điều này có thể làm tăng sự kích thích và khó chịu.
Người lớn nên dành thêm thời gian để tạo ra thói quen đi ngủ ổn định cho trẻ, chẳng hạn như kể chuyện trước khi ngủ, nghe nhạc nhẹ nhàng, xoa dịu cảm xúc của trẻ và tạo ra một môi trường ngủ yên tĩnh và thoải mái.
– Để giục con đi ngủ sớm, trước tiên bạn phải tự điều chỉnh lịch trình của mình
Không chỉ trẻ em mà người lớn cũng cần điều chỉnh thói quen của mình. Một số trẻ, ngay cả khi đi ngủ sau 11 giờ, thấy rằng cha mẹ của chúng vẫn chưa đi ngủ sớm.
Khi trẻ thấy người lớn tiếp tục giải trí và sử dụng điện thoại di động, chúng cũng có xu hướng muốn chơi đùa và dễ dàng hình thành thói quen đi ngủ muộn. Do đó, khi đến giờ ngủ của trẻ, người lớn nên tắt ngay các thiết bị điện tử. Sau khi trẻ đã ngủ, người lớn có thể kiểm tra điện thoại, đọc sách hoặc xem TV mà không làm ảnh hưởng đến giấc ngủ của trẻ.
