Tại sao con của người khác có thể dễ dàng ngủ trưa, trong khi con tôi lại không thể chợp mắt, dù đã cố gắng ép con đi ngủ? Mọi người đều cho rằng giấc ngủ có vai trò quan trọng đối với sự phát triển và tăng trưởng của trẻ. Vậy liệu có sự khác biệt nào về mặt sức khỏe giữa những trẻ có thói quen ngủ trưa và những trẻ không ngủ trưa hay không?
Nên xem: Trẻ ngủ muộn gây nhiều tác hại, làm thế nào để con đi ngủ đúng giờ.
1/ Trẻ em ngủ trưa hay không ngủ trưa khỏe mạnh hơn?
Việc trẻ có ngủ trưa hay không phần lớn phụ thuộc vào độ tuổi của trẻ.
Ở giai đoạn đầu đời, hệ thần kinh của trẻ chưa phát triển hoàn chỉnh, nên trẻ cần được ngủ nhiều lần trong ngày để giúp não bộ phục hồi và điều hòa cảm xúc. Với trẻ sơ sinh dưới một tuổi, giấc ngủ ban ngày là điều thiết yếu và thường diễn ra nhiều lần.
Khi trẻ lớn dần, nhu cầu ngủ trưa sẽ giảm. Khoảng 3 tuổi – thời điểm nhiều bé bắt đầu đi mẫu giáo – một số trẻ đã có biểu hiện không còn cần ngủ trưa thường xuyên. Đến khoảng 5 tuổi, phần lớn trẻ sẽ tự nhiên từ bỏ thói quen ngủ trưa.
Mặc dù đây là quy luật chung, nhưng nhu cầu ngủ trưa ở mỗi trẻ lại rất khác nhau. Chính điều này khiến nhiều bậc cha mẹ lo lắng khi thấy con mình không ngủ trưa, trong khi những đứa trẻ khác cùng tuổi thì vẫn ngủ đều đặn — sợ rằng con có thể bị ảnh hưởng đến sự phát triển.
Thực tế, việc một đứa trẻ có ngủ trưa hay không thường liên quan đến “tính cách bẩm sinh” và “thói quen sinh hoạt” của trẻ. Không ngủ trưa không đồng nghĩa với việc trẻ sẽ chậm phát triển hay kém tăng trưởng.
Khi trẻ lớn dần, nhu cầu ngủ trưa sẽ giảm. Nếu trẻ không ngủ nhưng vẫn ăn uống tốt, vui chơi năng động và có tinh thần thoải mái, thì điều đó cho thấy trẻ không còn cần đến giấc ngủ trưa nữa.
2/ Phân biệt con không ngủ trưa là “không muốn” hay là “không cần”?
Đây là điều quan trọng mà cha mẹ cần lưu ý: có nhiều trẻ trông như không cần ngủ trưa, nhưng thực chất là do quá hào hứng vui chơi hoặc quá kích thích, dẫn đến việc không chịu nghỉ ngơi — trong khi cơ thể vẫn còn cần giấc ngủ trưa để phục hồi năng lượng.
Dưới đây là 4 dấu hiệu giúp cha mẹ phân biệt giữa việc trẻ thật sự không cần ngủ trưa và việc trẻ chỉ đang “bỏ ngủ” tạm thời:
–Chỉ là hiện tượng nhất thời
Nếu con bạn từng ngủ trưa đều đặn nhưng gần đây bỗng không ngủ nữa, có thể là do đang quá phấn khích vì hoạt động nào đó. Nếu việc này chỉ xảy ra đôi lần, cha mẹ vẫn nên duy trì thói quen nghỉ trưa, tạo môi trường yên tĩnh để con thư giãn.
Tuy nhiên, nếu trẻ không ngủ trưa liên tục trong vòng một tuần nhưng vẫn khỏe mạnh, vui vẻ và ăn uống tốt, có thể con đã thực sự không cần ngủ trưa nữa.
-Biểu hiện vào cuối ngày
Nếu vào khoảng 5–6 giờ chiều, trẻ bắt đầu quấy khóc, cáu gắt hoặc tỏ ra rất mệt mỏi, thì đây là dấu hiệu rõ ràng cho thấy con vẫn cần một giấc ngủ ngắn vào buổi trưa. Trong trường hợp này, dù chỉ nghỉ ngơi 20–30 phút cũng mang lại lợi ích đáng kể.
-Chất lượng giấc ngủ ban đêm
Trẻ thường xuyên thức giấc vào ban đêm, gặp ác mộng hoặc hay khóc trong giấc ngủ có thể là do ban ngày quá mệt mỏi. Nếu việc ngủ trưa khó thực hiện, cha mẹ nên cho con đi ngủ sớm hơn vào buổi tối — lý tưởng từ 8 giờ tối trở đi — để bù lại thời gian nghỉ ngơi.
-Tổng thời lượng ngủ mỗi ngày
-
Trẻ từ 3–5 tuổi cần ngủ tổng cộng 10–13 tiếng mỗi ngày.
-
Độ tuổi 3–4 tuổi thường cần khoảng 11–13 tiếng, trong khi trẻ 4–5 tuổi cần 10–11 tiếng.
Nếu con đi ngủ sớm (ví dụ 7 giờ tối) và thức dậy muộn (khoảng 7 giờ sáng), đã đảm bảo được 11–12 tiếng ngủ thì có thể không cần ngủ trưa nữa. Tuy nhiên, nếu con ngủ muộn (10 giờ tối) và phải dậy sớm đi học, thì giấc ngủ trưa trở nên rất cần thiết để đảm bảo sức khỏe và tinh thần cho con.
Nên xem: Những dấu hiệu của một người bạn độc hại đối với trẻ.
