Sáng sớm, chị Thu bị đánh thức bởi mùi hôi khó chịu từ nhà vệ sinh.
Chị biết rõ nguyên nhân: chồng chị vừa vào vệ sinh và quên xả nước. Lẩm bẩm nhắc chồng, chị nhận lại lời trách móc từ anh Đức (chồng chị), rằng chị gây căng thẳng từ sáng sớm, rồi anh bỏ xuống nhà.
Sau nửa giờ cọ rửa nhà vệ sinh, chị Thu về phòng dọn dẹp đống chăn màn chồng để lại, nhặt từng chiếc tất và quần áo vương vãi khắp nơi cho vào máy giặt. Sau khi chuẩn bị bữa sáng cho cả nhà, chị lại tiếp tục rửa bát, lau bàn ghế, mất thêm nửa giờ nữa. “Chồng tôi chỉ việc dậy là mang cặp đi làm, còn bãi chiến trường thì để lại cho tôi xử lý,” chị nói.
Điều mong mỏi nhất của chị Thu là chồng có thể vắng nhà vài tuần mỗi tháng, hoặc đi đâu đó càng lâu càng tốt, để chị khỏi phải vừa chăm con vừa lo phục vụ anh.
Cả chị và chồng đều là dân công sở. Ngoài giờ làm việc, mọi việc trong nhà lớn nhỏ đều do chị một tay quán xuyến. Chăm sóc con cái không phải là gánh nặng đối với chị, nhưng điều khiến chị mệt mỏi là phải chăm chồng như chăm con. “Tôi chỉ ước không phải làm việc đó,” chị chia sẻ.
Tham khảo thêm: 3 dấu hiệu đáng buồn cho thấy gia đình không ổn định, sa sút dễ tan vỡ.
Chị Nguyễn Thị Thu là một ví dụ điển hình về những phụ nữ vừa tham gia lực lượng lao động vừa phải gánh vác gần như toàn bộ công việc chăm sóc con cái và việc nhà. Theo một khảo sát của Tổ chức Lao động quốc tế (ILO) tại Việt Nam năm 2022, thực trạng này khá phổ biến.
“Báo cáo cho thấy gần 70% phụ nữ Việt Nam tham gia thị trường lao động, con số này cao hơn nhiều so với mức trung bình toàn cầu là 47% và 44% của khu vực châu Á-Thái Bình Dương. Tuy nhiên, gần 20% đàn ông Việt Nam không bao giờ tham gia làm việc nhà,” trích từ báo cáo của ILO.
Chị Thu chia sẻ rằng không thể nhớ nổi số lần mình đã đề nghị chồng chủ động dọn dẹp những gì anh bày bừa ra. Ban đầu chị nhẹ nhàng tâm sự, sau đó chuyển sang trách móc, thậm chí quát nạt, nhưng anh Đức chỉ thay đổi được vài ngày rồi mọi thứ lại đâu vào đấy.
Không những vậy, anh còn thường xuyên giận dỗi vợ. Mỗi khi chị Thu lỡ nói nặng lời, anh lại về mách mẹ. Mẹ chồng bênh con trai, còn bảo con dâu: “Nếu chị bận quá thì cứ để thằng Đức và mấy đứa nhỏ sang nhà tôi ăn.”
Ở Hải Dương, anh Trần Văn Đức, 30 tuổi, nghiện game đến mức vợ phải quản lý chặt thời gian anh sử dụng điện thoại và máy tính. Sau giờ làm, anh thường cầm điện thoại vào nhà vệ sinh và khóa cửa. Ăn tối xong, anh lên phòng mở máy tính chơi game đến gần sáng. “Mọi việc lớn nhỏ trong nhà đều do một tay tôi làm,” chị Kiều Oanh, vợ anh, chia sẻ.
Dù vậy, chị Oanh cảm thấy may mắn vì bố mẹ chồng hiểu và luôn đứng về phía mình. Khi chị than phiền, ông bà cùng nhau mắng con trai. Theo “luật” mà chị Oanh đặt ra, anh Đức được chơi game thoải mái hai buổi tối cuối tuần. Còn ngày thường, anh chỉ được chơi hai tiếng, sau đó phải giao nộp điện thoại cho vợ. Để có hai tiếng chơi này, anh phải đảm nhận việc lau nhà, cọ bồn cầu và đưa đón con đi học. Nếu chị Oanh muốn chồng giúp việc đi chợ hay nấu cơm, chị sẽ “tăng giờ” chơi game cho anh.
Tuy nhiên, luật lệ này không phải lúc nào cũng được anh Đức tuân thủ. Nhiều hôm về sớm, anh lại ra quán game chơi, quên cả việc đón con.
Những người kết hôn với một người chồng “như đứa trẻ to xác” như chị Kiều Oanh hay chị Thu không hề hiếm gặp. Chuyên gia tâm lý Chử Thị Thanh Hương (TP HCM) cho biết, sau hơn 10 năm làm tư vấn hôn nhân, bà nhận thấy thực trạng phụ nữ phải “chăm chồng như con” đã trở thành một hiện tượng xã hội phổ biến.
Ông Hoàng Anh Tú, admin diễn đàn tâm sự hôn nhân gia đình với khoảng 180.000 thành viên, chia sẻ rằng gần như mỗi ngày đều có bài đăng từ những người vợ phải đối diện với chồng ham chơi, cư xử như trẻ con. Các lời than phiền quen thuộc thường là “cưới chồng xong mình kiêm luôn làm mẹ,” hay “nhà toàn trẻ con,” và “chồng là đứa con lớn trong nhà.”
Theo bà Thanh Hương, có nhiều nguyên nhân khiến đàn ông sống như “đứa trẻ to xác,” trong đó có cách giáo dục từ gia đình. Những bà mẹ nuông chiều và các ông bố vô tâm đã tạo nên những đứa trẻ chỉ quen hưởng thụ. Khi trưởng thành và bước vào hôn nhân, “đứa trẻ” đó vẫn không thay đổi, thiếu tư duy và kỹ năng cần thiết.
Ngược lại, nhiều phụ nữ từ nhỏ đã được dạy phải chu toàn việc nhà và chăm sóc người khác. Vì thế, khi lập gia đình, họ mặc định đó là trách nhiệm của mình, làm cho sự bất bình đẳng trong việc nhà càng trở nên rõ rệt.
Bài viết phản ánh tình trạng phổ biến của nhiều phụ nữ, như chị Thu, khi phải gánh vác hầu hết công việc trong gia đình, vừa là vợ, vừa là “bảo mẫu” cho chồng. Theo chuyên gia tâm lý Chử Thị Thanh Hương và ông Hoàng Anh Tú, đây là hệ quả của định kiến về vai trò giới và lối giáo dục từ gia đình.
Nhiều phụ nữ tự gánh vác mọi trách nhiệm vì sợ bị đánh giá, trong khi chồng thì “làm đối phó” hoặc phản kháng nếu bị nhắc nhở. Việc này không chỉ khiến người vợ mệt mỏi mà còn làm hôn nhân trở nên nặng nề, dẫn đến tình trạng cô đơn trong chính tổ ấm của mình và đôi khi là quyết định ly hôn.
Các chuyên gia khuyến nghị rằng, trong trường hợp này, phụ nữ cần chia sẻ trách nhiệm với chồng thay vì ôm đồm. Bằng cách khen ngợi, động viên, giúp chồng nhận ra giá trị của bản thân và không yêu cầu quá cao về mức độ tươm tất khi anh ấy làm việc nhà, có thể tạo ra sự thay đổi tích cực.
Tham khảo thêm: Giáo dục gia đình ảnh hưởng đến sự trưởng thành của con sau này.
Thay vì cãi tay đôi, phụ nữ có thể lựa chọn cách cư xử bình tĩnh và nhẹ nhàng bày tỏ mong muốn, nhằm giúp chồng cảm nhận được vai trò của mình trong gia đình. Tuy nhiên, như câu chuyện của chị Thu, có lẽ không phải ai cũng dễ dàng thay đổi.
