Việc trẻ thường xuyên ngoáy mũi không chỉ gây tổn thương cho các mô mao mạch trong hốc mũi mà còn có thể gây ra tình trạng chảy máu do áp lực quá mạnh.
Theo một thống kê, hơn 90% người lớn và trẻ em đều có thói quen ngoáy mũi, và một số trẻ còn ăn gỉ mũi. Đây không phải là tình trạng hiếm hoi, và nhiều người khi trưởng thành cũng nhớ lại kỷ niệm thời thơ ấu của mình.
Một trong những chức năng của mũi là tiết ra chất nhầy để làm ẩm không khí và gỉ mũi thường hình thành từ các chất nhầy này. Khi cảm mạo, viêm mũi, hay do niêm mạc mũi bị kích thích, lượng chất nhầy tiết ra nhiều hơn, đôi khi đạt từ 500 đến 1000 ml trong 24 giờ.
Tuy nhiên, thói quen ngoáy mũi có thể tổn thương mô mao mạch trong hốc mũi và dẫn đến chảy máu. Để ngăn chặn hành động này, cha mẹ có thể thực hiện những biện pháp giáo dục và tạo ra môi trường thuận lợi để trẻ không có cảm giác cần ngoáy mũi.
1/Nguyên nhân trẻ thích ngoáy mũi
Việc trẻ thích ngoáy mũi có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau, nhưng theo các nhà nghiên cứu, ba nguyên nhân sau đây được coi là phổ biến nhất:
Yếu tố tâm lý
Thường thì trẻ em thích ngoáy mũi khi họ cảm thấy buồn bã, căng thẳng, điều này có thể phát sinh khi trẻ cảm thấy thiếu sự quan tâm từ cha mẹ. Khi thiếu cảm giác an toàn và quan tâm từ gia đình, trẻ có thể ngoáy mũi để thu hút sự chú ý từ bố mẹ. Đồng thời, hành động này cũng có thể giúp giảm căng thẳng, lo lắng và tăng cảm giác an toàn và tự tin cho trẻ.
Sự Tò Mò của Trẻ
Một nguyên nhân khác là sự tò mò. Khi nước mũi bị nghẹt hoặc chảy ra gây khó chịu cho hô hấp, trẻ thường tự ngoáy mũi để giảm cảm giác không thoải mái đó. Đôi khi, đơn giản chỉ là sự tò mò về những gì có trong mũi của mình.
Rối loạn Pica, hay hội chứng Pica
Rối loạn Pica, hay hội chứng Pica, là khi người bệnh thèm ăn các vật thể không phải thực phẩm như đất, đá, bột giặt… Điều này có thể gây nguy hiểm cho sức khỏe của họ. Cha mẹ cần quan sát hành động của con mình kỹ lưỡng. Nếu có dấu hiệu Pica, việc đưa trẻ đến gặp bác sĩ là cần thiết để được tư vấn và điều trị kịp thời.
Một nguyên nhân khác có thể là do trẻ bị dị ứng, khiến cho dịch nhầy và chất thải trong mũi tăng cao, gây cảm giác khó chịu liên tục.
2/Cách giúp con ngừng ngoáy mũi
Nếu trẻ thường xuyên ngoáy mũi, cha mẹ cần tìm hiểu nguyên nhân ngay. Khi hốc mũi bị nghẹt do cảm lạnh hoặc viêm mũi, họ cần tuân thủ hướng dẫn của bác sĩ hoặc làm sạch mũi cho trẻ kịp thời để không gây tắc nghẽn.
Cách thực hiện: Mẹ có thể dùng tăm bông ướt với nước muối sinh lý thông thường để làm ẩm hốc mũi. Sau đó, vệ sinh bằng cách xoay nhẹ tăm bông để làm sạch gỉ mũi ra ngoài.
Tuy nhiên, cha mẹ cần nhớ không nên làm sạch quá mạnh mẽ và thường xuyên ở trong khoang mũi của trẻ. Nếu trẻ có cảm giác ngứa, tắc mũi kéo dài và có triệu chứng chảy máu cam, họ nên đưa trẻ đến gặp bác sĩ sớm nhất có thể. Đồng thời, việc hình thành thói quen vệ sinh hàng ngày cho trẻ cũng rất quan trọng.
Hãy tránh đặt bất kỳ thứ gì lên ngón tay của con để ngăn chặn thói quen ngoáy mũi. Điều này không chỉ có hại mà còn có thể gây ra tình huống nguy hiểm. Thói quen này sẽ dần dần dừng lại mà không cần đến những biện pháp trừng phạt hay đe dọa.
3/Dạy trẻ dùng khăn giấy để xì mũi và lau bên trong mũi
Việc cha mẹ tự giữ mình không ngoáy mũi và sử dụng khăn giấy trước mặt trẻ là cách hữu ích để trẻ bắt chước và hình thành thói quen vệ sinh tốt. Hành động của cha mẹ thường có ảnh hưởng lớn đến việc hình thành thói quen của trẻ, vì vậy việc này càng trở nên quan trọng.
4/Giải thích những tác hại của gỉ mũi bằng sách hoặc hình ảnh động
Trẻ em ngoáy mũi hoặc ăn gỉ mũi thường do họ chưa thực sự nhận biết được tác động và độ bẩn của việc này. Nếu cha mẹ kịp thời nhắc nhở và giải thích, trẻ sẽ chú ý và thay đổi hành vi.
Khi thấy trẻ ngoáy mũi gây chảy máu, cha mẹ nên giải thích cho trẻ hiểu rằng hành động này không tốt và hỗ trợ trẻ lau khô mũi. Nếu trẻ thường xuyên ngoáy mũi do dị ứng, cha mẹ nên đưa trẻ đến bác sĩ để kiểm tra và điều trị.
Ngoài ra, cha mẹ cần chú ý đến tâm trạng của trẻ. Không để trẻ cảm thấy lạc lõng, không an toàn, vì khi đó trẻ có thể tự thân giảm căng thẳng bằng các hành động vô thức như ngoáy mũi. Việc thường xuyên ôm và an ủi sẽ giúp trẻ cảm thấy ấm áp và bình an hơn.
