Mẹ có biết rằng trong giai đoạn đầu đời, sữa mẹ không chỉ cung cấp các dưỡng chất thiết yếu cho sự phát triển của bé mà còn là nguồn kháng thể quan trọng giúp bảo vệ con khỏi bệnh tật từ môi trường? Tuy nhiên, nếu mẹ không đủ sữa, liệu bé có bị thiếu hụt kháng thể và làm thế nào để bổ sung kháng thể cho bé? Đọc ngay bài viết dưới đây để tìm hiểu cách giải quyết vấn đề này và đảm bảo con yêu được bảo vệ tốt nhất!
Tham khảo thêm: 3 cấp độ tiêu chảy ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ, mẹ cần biết để xử lý.
1/ Những nguy cơ con gặp phải nếu mẹ không đủ sữa.
Khi con bú đủ sữa, mẹ sẽ dễ dàng nhận thấy qua những biểu hiện như bé vui vẻ, tươi tỉnh, tăng cân đều, đi ngoài tốt, và có nhiều tã ướt. Ngược lại, nếu mẹ không đủ sữa khiến con bú không đủ no, bé có thể gặp phải một số vấn đề như sau.
– Thiếu hụt chất và kháng thể gây miễn dịch kém:
Sữa mẹ chứa nhiều yếu tố quan trọng giúp tăng cường sức đề kháng của trẻ sơ sinh, bao gồm protein, chất béo, đường, và các tế bào chống nhiễm trùng như kháng thể, tế bào bạch cầu, lactoferrin, lysozyme, và oligosaccharides. Trong số đó, kháng thể chính trong sữa mẹ là IgA, có vai trò quan trọng trong việc bảo vệ các bề mặt cơ thể như niêm mạc miệng, dạ dày, ruột và phổi. Kháng thể IgA giúp bao phủ niêm mạc ruột để ngăn chặn sự lây nhiễm và các bệnh tật.
Khi bé bú không đủ sữa mẹ, khả năng nhận đủ kháng thể cần thiết có thể bị giảm. Đối với trẻ sơ sinh, thiếu hụt kháng thể có thể làm tăng nguy cơ mắc các bệnh truyền nhiễm phổ biến như viêm tai giữa, viêm dạ dày ruột và viêm phổi, từ đó ảnh hưởng không tốt đến sự phát triển của trẻ.
– Dễ gặp các vấn đề tiêu hóa
Hệ tiêu hóa của trẻ cần rất nhiều lợi khuẩn từ sữa mẹ, bao gồm Staphylococci, Streptococci, Corynebacteria, vi khuẩn axit lactic, Propionibacteria và Bifidobacteria. Các lợi khuẩn này chiếm khoảng 10^1–10^7 đơn vị hình thành khuẩn lạc trên mỗi mL sữa mẹ. Sữa mẹ không chỉ cung cấp dinh dưỡng mà còn giúp định hình và cân bằng hệ vi sinh vật trong đường ruột của trẻ, hỗ trợ tiêu hóa và góp phần vào sự phát triển của hệ miễn dịch.
Khi bé bú không đủ sữa mẹ, hệ tiêu hóa có thể bị ảnh hưởng tiêu cực. Các nghiên cứu cho thấy thời gian bú mẹ ngắn có liên quan đến các vấn đề tiêu hóa như đầy hơi, chướng bụng, đau bụng và trào ngược. Nếu mẹ phải bổ sung sữa ngoài nhưng chọn công thức sữa chứa đạm biến tính, kém chất lượng, bé có thể gặp khó khăn trong tiêu hóa, đau bụng, táo bón và quấy khóc. Vì vậy, việc chọn nguồn dinh dưỡng đầu đời phù hợp với khả năng tiêu hóa của bé là rất quan trọng.
– Ảnh hưởng đến trao đổi chất và năng lượng của con.
Khi mẹ không đủ sữa, bé có thể không được bú no và thường xuyên cảm thấy đói. Những dấu hiệu cho thấy bé thiếu năng lượng bao gồm hay buồn ngủ, lờ đờ, khó đánh thức để bú, và phản ứng chậm với các kích thích như âm thanh hoặc ánh sáng. Tình trạng lờ đờ cũng có thể là dấu hiệu của nhiễm trùng hoặc lượng đường trong máu thấp. Thêm vào đó, việc bú không đều có thể dẫn đến chậm tăng cân và ảnh hưởng xấu đến sự tăng trưởng của bé.
Tham khảo thêm: Đọc vị tiếng khóc trẻ sơ sinh: Bí quyết giúp mẹ nuôi con nhàn tênh
2/ Lợi ích sữa mẹ đối với sức đề kháng của con trong giai đoạn đầu đời
Sữa mẹ là nguồn dinh dưỡng tiêu chuẩn vàng cho trẻ nhỏ, cung cấp nhiều dưỡng chất thiết yếu cho sự phát triển và xây dựng nền tảng đề kháng từ những năm tháng đầu đời. Những lợi ích quan trọng của sữa mẹ bao gồm:
- Tăng cường miễn dịch: Sữa mẹ chứa các kháng thể quan trọng giúp bảo vệ bé khỏi nhiễm trùng, đặc biệt là nhiễm trùng đường hô hấp và đường tiêu hóa. Sữa mẹ cũng cung cấp prebiotic, một loại chất xơ giúp nuôi dưỡng các vi khuẩn “thân thiện” trong đường ruột, từ đó nâng cao sức khỏe đường ruột và tăng cường sức đề kháng tự nhiên của bé.
- Tiêu hóa tốt, hấp thu nhanh: Đạm trong sữa mẹ mềm và nhỏ, giúp bé tiêu hóa dễ dàng hơn so với các loại sữa khác. Trẻ bú sữa mẹ có xu hướng ít gặp các vấn đề tiêu hóa như táo bón hoặc tiêu chảy hơn so với trẻ bú sữa ngoài.
- Cung cấp năng lượng: Trẻ bú mẹ đầy đủ sẽ luôn có đủ năng lượng để tăng cân và phát triển toàn diện. Mẹ có đủ sữa sẽ thấy con tỉnh táo, năng động và đạt được các cột mốc phát triển dễ dàng hơn.
Vì vậy, trong giai đoạn đầu đời, mẹ nên cho bé bú hoàn toàn trong ít nhất 6 tháng đầu hoặc đến khi trẻ 2 tuổi để giúp con xây dựng nền tảng đề kháng vững vàng. Tuy nhiên, việc nuôi con bằng sữa mẹ không phải lúc nào cũng đơn giản, với những vấn đề như không đủ sữa, sữa không về kịp, hoặc tắc tia sữa. Khi gặp phải những tình huống này, mẹ có thể băn khoăn về cách đảm bảo bé bú đủ, tiêu hóa tốt và nhận đủ kháng thể.
3/ Phải làm gì để con nhận đủ chất và kháng thể khi không đủ sữa mẹ cho bé bú?
– Lựa chọn giải pháp dinh dưỡng thay thế
Việc cho con bú sữa mẹ sớm và đúng lúc là điều rất quan trọng và được khuyến khích thực hiện [17]. Tuy nhiên, không phải mẹ nào cũng có đủ sữa trong mọi tình huống, đặc biệt là khi sữa về chậm do sinh mổ, căng thẳng [18] hoặc khi gặp tình trạng tắc tia sữa do bé bú sai khớp ngậm hoặc không hút sữa đều đặn [19].
Trong những trường hợp này, mẹ có thể tìm sự tư vấn từ chuyên gia hoặc nghiên cứu thêm các giải pháp dinh dưỡng thay thế phù hợp với tiêu hóa của con và nâng cao đề kháng hiệu quả. Khi lựa chọn công thức sữa thay thế, mẹ nên chú ý đến các tiêu chí sau:
- Đạm sữa mềm giúp con dễ tiêu hóa, hấp thu: Chọn nguồn sữa có đạm mềm nhỏ, tự nhiên giúp bé dễ tiêu hóa và hấp thu nhanh.
- Tăng lợi khuẩn đường ruột, nâng cao đề kháng cho bé: Công thức sữa nên bổ sung prebiotic như chất xơ GOS để nuôi dưỡng lợi khuẩn đường ruột, từ đó cải thiện hệ tiêu hóa và nâng cao sức đề kháng.
- Hương vị sữa thanh nhạt, giúp con dễ bú: Ưu tiên công thức sữa không chứa đường sucrose để đảm bảo vị sữa thanh nhạt, giúp bé bú khỏe và dễ dàng nhận đủ dưỡng chất.
Ngoài ra, nếu mẹ cần dặm thêm sữa công thức cho con và lo lắng về việc bé có hợp sữa hay không, sữa dạng gói nhỏ là một giải pháp tiện lợi. Sữa gói lẻ dễ dàng mang theo khi đi sinh, ra ngoài, và đảm bảo cung cấp đủ năng lượng và hương vị thanh nhạt cho bé. Mẹ có thể cân nhắc cho con dùng thử sản phẩm này để đáp ứng nhu cầu dinh dưỡng của bé một cách thuận tiện và hiệu quả.
– Đảm bảo lịch tiêm vaccine cho con đầy đủ
Tiêm vaccine là phương pháp hiệu quả giúp cơ thể “học” cách chống lại vi khuẩn và virus gây bệnh. Đối với trẻ nhỏ, những bé có hệ miễn dịch chưa phát triển đầy đủ, việc cho bé bú và tiêm phòng theo lịch khuyến cáo là rất quan trọng.
Sữa mẹ cung cấp kháng thể cần thiết để bảo vệ trẻ trong những năm đầu đời. Tuy nhiên, nếu mẹ không đủ sữa cho bé bú, đừng quá lo lắng. Hãy tìm kiếm các giải pháp dinh dưỡng thay thế với đạm mềm dễ tiêu và chất xơ GOS, giúp con tiêu hóa tốt, dễ hấp thu, và hỗ trợ củng cố nền tảng đề kháng của bé trong thời gian chờ sữa mẹ.
Tham khảo thêm: Phát ban nhiệt ở trẻ sơ sinh và trẻ em là gì, cách phòng tránh.
Khi mẹ không đủ sữa cho con, việc tìm kiếm giải pháp dinh dưỡng thay thế là rất quan trọng để đảm bảo sức khỏe và sự phát triển toàn diện của con. Sữa công thức với đạm mềm dễ tiêu và bổ sung chất xơ GOS sẽ hỗ trợ tiêu hóa tốt, tăng cường sức đề kháng và đảm bảo bé nhận đủ dưỡng chất cần thiết. Bên cạnh đó, việc tiêm phòng đúng lịch vẫn là một phần không thể thiếu trong việc bảo vệ sức khỏe của trẻ. Với những giải pháp hợp lý và sự chăm sóc đúng cách, mẹ hoàn toàn có thể giúp bé phát triển khỏe mạnh và vững vàng trong những năm đầu đời.
