Làm thử xôi sắn mỡ hành kiểu xưa, thơm nức mũi.

Chọn sắn: Sắn (khoai mì) đang vào vụ nên giá khá rẻ và chất lượng tốt. Để làm xôi, nên chọn sắn tươi mới, vì sắn để lâu dễ bị khô sượng và đổi màu. Nếu muốn sắn chắc, đậm vị, hãy chọn sắn vỏ đỏ, còn nếu thích sắn bở bùi, chọn sắn trắng. Khi chọn, ưu tiên những củ có vỏ mịn, đều đặn và thuôn dài, vì chúng có lõi nhỏ, ít xơ. Tránh mua những củ sắn to, gập khúc hoặc có lỗ hõm, vì chúng thường có nhiều xơ, lõi lớn và ít thịt.

Ngâm sắn: Sắn tươi sau khi rửa sạch, dùng dao sắc khía vỏ theo hình xoắn ốc quanh thân củ rồi bóc vỏ. Sau đó, rửa sạch lại, cắt thành từng miếng vừa ăn như khúc mía, bỏ phần lõi. Ngâm sắn vào nước vo gạo hoặc nước muối loãng ít nhất một giờ. Cách ngâm này giúp loại bỏ độc tố acid cyanhydric, dễ gây ngộ độc hoặc say sắn nếu ăn nhiều hoặc ăn khi đói.

Chọn và ngâm gạo nếp: Để có xôi căng mẩy, dẻo thơm, nên chọn loại nếp cái hoa vàng hoặc nếp nhung. Gạo nếp vo sạch, sau đó ngâm trong nước lạnh từ 6 – 8 tiếng để gạo ngậm đủ nước. Sau khi ngâm, tráng rửa nhẹ nhàng rồi để ra rá, để ráo nước hoặc dùng khăn thấm khô. Tiếp đó, vớt sắn đã ngâm và để ráo nước, sau đó trộn đều với gạo nếp. Xóc thêm một chút muối hạt để gạo đậm vị hơn.

Đồ xôi: Đun sôi nước trong chõ, lót một lớp khăn xô lên trên rồi cho gạo nếp vào, dàn đều. Dùng đũa chọc vài lỗ lớn trên bề mặt để hơi nước thoát ra và không làm nhão xôi. Phủ kín xôi bằng vải màn hoặc khăn xô để ngăn nước nhỏ xuống trong quá trình hấp. Chú ý để lửa vừa phải, tránh nước sôi trào lên mặt xôi làm xôi bị nhão. Thỉnh thoảng mở nắp để hơi nước thoát ra, đồng thời xới xôi để xôi chín đều.

Sau khoảng 35 phút, khi xôi chín được khoảng 80%, xới xôi ra rổ hoặc mẹt đã lót lá chuối. Xới đều để sắn và xôi hòa lẫn vào nhau. Rưới thêm một chút mỡ lợn hoặc mỡ gà, đảo đều rồi tiếp tục hấp thêm 15 phút nữa. Khi xôi chín dẻo, mềm, căng mọng và quyện với sắn bùi bở là hoàn thành.

Chuẩn bị các nguyên liệu khác: Trong khi đồ xôi, rửa sạch hành hoa và cắt nhỏ. Để làm mỡ hành, bạn nên dùng mỡ lợn hoặc mỡ gà, vì chúng sẽ giúp tăng thêm hương thơm hấp dẫn cho món ăn.

Làm mỡ hành: Cho hành hoa đã cắt nhỏ vào bát, thêm chút mắm và nước lọc rồi trộn đều. Đun nóng mỡ lợn, cho hành khô vào phi thơm (hoặc dùng gốc hành trắng thay thế), sau đó vớt hành ra. Nhanh tay đổ phần mỡ nóng vào bát hành hoa và đảo đều. Cách này giúp hành hoa chín tái, giữ được màu xanh tươi và mềm mượt dù để lâu. Không nên phi hành hoa trực tiếp vì dễ làm hành bị xỉn màu.

Trình bày và hoàn thiện: Xới xôi sắn ra mẹt tre hoặc đĩa nhỏ đã lót lá chuối, rưới một thìa mỡ hành lên trên và đảo đều. Thưởng thức khi còn nóng, kèm với muối vừng rang chín đều, tạo nên hương vị thơm ngon và hài hòa.

3/ Yêu cầu thành phẩm: Xôi phải dẻo mềm, hạt căng bóng, hòa quyện với sắn trắng tinh, bùi bở. Hương thơm nhẹ béo từ mỡ hành làm món ăn thêm phần hấp dẫn, kết hợp với muối vừng lạc bùi thơm, tạo nên hương vị đậm đà. Món xôi sắn hoàn hảo nhất khi thưởng thức vào tiết trời thu đông, mang đến sự ấm áp và ngon miệng.

4/ Chú ý:

-Theo Cục An toàn Thực phẩm, Bộ Y tế, sắn tươi chứa nhiều acid cyanhydric (HCN) – một chất độc có thể gây ngộ độc nếu không được xử lý đúng cách, đặc biệt khi ăn nhiều. Vì vậy, cần bóc vỏ sắn, ngâm trong nước muối loãng hoặc nước vo gạo để loại bỏ bớt độc tố. Khi đồ xôi, thỉnh thoảng nên mở vung để hơi nước và độc tố từ sắn bay hơi bớt.

-Xôi sắn sau khi đồ nên ăn ngay khi còn nóng để giữ được độ dẻo, bùi, và hòa quyện với mỡ hành béo thơm. Một lý do các hàng xôi ít bán xôi sắn là vì nếu để qua đêm, xôi sắn sẽ dễ bị ngả vàng và hành cũng bị xỉn màu khi hấp lại vào sáng hôm sau.

-Vào mùa thu đông, khi sắn vào vụ, người Hà Nội thường chế biến nhiều món ngon từ sắn như: xôi sắn, canh cá quả nấu sắn, chè sắn, bánh sắn, sắn hấp, và sắn luộc.