Trong quá trình điều trị đái tháo đường type 1, chế độ dinh dưỡng chính là yếu tố quan trọng không thể thiếu. Ăn quá nhiều hoặc quá ít đều có thể gây ra những tác động tiêu cực đối với quá trình điều trị bệnh.
Theo Bác sĩ Tạ Thùy Linh, người đang phụ trách khoa Dinh dưỡng lâm sàng và tiết chế tại Bệnh viện Nội tiết Trung ương, đái tháo đường type 1 là một bệnh lý mạn tính yêu cầu điều trị suốt đời. Bệnh này xuất phát từ hệ thống miễn dịch phá hủy các tế bào Beta sản xuất insulin của tuyến tụy. Nếu không được chẩn đoán và điều trị kịp thời, cũng như không kiểm soát được mức đường huyết, bệnh có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm.
Tham khảo thêm: Bệnh tiểu đường type 1 là gì, có nguy hiểm không?
Chế độ dinh dưỡng hợp lý đóng vai trò vô cùng quan trọng trong quá trình điều trị đái tháo đường type 1. Bệnh nhân cần tuân thủ một chế độ ăn đa dạng, bao gồm các loại thực phẩm cung cấp đầy đủ dinh dưỡng và giúp kiểm soát mức đường huyết, từ đó dự phòng các biến chứng có thể xảy ra.
Việc ăn quá nhiều hoặc quá ít đều có thể ảnh hưởng tiêu cực đến quá trình điều trị bệnh. Tuy nhiên, nhiều bệnh nhân thường không có đủ kiến thức để tự xây dựng một chế độ ăn phù hợp. Do đó, việc thăm khám và nhận tư vấn dinh dưỡng từ các chuyên gia lâm sàng là điều cần thiết để đảm bảo một chế độ ăn đúng đắn và hiệu quả.
Tinh bột đóng vai trò cực kỳ quan trọng trong chế độ ăn của người mắc đái tháo đường type 1 vì nó ảnh hưởng trực tiếp đến mức đường huyết của họ. Các thực phẩm giàu tinh bột bao gồm cơm, bún, phở, bánh mì, ngô, khoai, sắn, bánh kẹo, trái cây, và nước ngọt… Sử dụng quá nhiều tinh bột thường là nguyên nhân chính gây tăng đường huyết ở người mắc đái tháo đường type 1.
Do đó, bệnh nhân cần kiểm soát lượng tinh bột tiêu thụ và tuân thủ nguyên tắc thay thế các loại thực phẩm chứa tinh bột. Nếu ăn thêm các thực phẩm như bún, phở, ngô, khoai, sắn thì cần giảm lượng cơm tương ứng. Ngoài ra, việc chọn lựa các thực phẩm ít gây tăng đường huyết cũng rất quan trọng. Cần hạn chế các thực phẩm như bánh mỳ trắng, bánh bông lan, xôi nếp, nước ngọt, và bánh kẹo ngọt để duy trì mức đường huyết ổn định.
Những loại trái cây mọng nước như nhãn, vải, và nho thậm chí còn có khả năng gây tăng đường huyết nhanh, nên không nên tiêu thụ quá mức. Bệnh nhân đái tháo đường nên ưu tiên lựa chọn ngũ cốc nguyên hạt và các thực phẩm ít gây tăng đường huyết như gạo lứt, bánh mỳ đen, và ngũ cốc nguyên cám. Cũng nên ưu tiên lựa chọn các loại trái cây ít gây tăng đường huyết như thanh long, dưa chuột, ổi, và táo ta.
Tham khảo thêm: Người bệnh tiểu đường dùng mướp đắng thế nào hiệu quả nhất?
Ngoài ra, việc bổ sung đủ rau xanh (tối thiểu 400-500g) mỗi ngày cũng rất quan trọng để giúp hấp thu đường vào máu ổn định hơn và giảm nguy cơ tăng đường huyết.
Các nguồn protein và chất béo từ thịt, cá, trứng, và dầu thực vật ít ảnh hưởng đến đường huyết. Bệnh nhân cần đảm bảo sử dụng đủ và đa dạng các loại thực phẩm này để tránh tình trạng thiếu dinh dưỡng và duy trì sức khỏe tốt trong quá trình điều trị đái tháo đường.
Tuy nhiên, cần hạn chế thực phẩm chứa nhiều cholesterol như thịt mỡ, da và nội tạng động vật, vì chúng có thể làm tăng nguy cơ xơ vữa mạch máu và dẫn đến nhiều bệnh lý tim mạch. Ngoài ra, các thực phẩm chế biến sẵn thường chứa nhiều muối, có thể dẫn đến suy thận và tăng huyết áp, vì vậy cũng cần hạn chế trong chế độ ăn uống.
Người bệnh cần tăng cường hoạt động thể chất và lựa chọn các bài tập phù hợp để tập luyện tối thiểu 30 phút mỗi ngày và tối thiểu 5 ngày mỗi tuần. Điều này không chỉ giúp kiểm soát đường huyết tốt hơn mà còn giúp dự phòng các biến chứng của bệnh.
Ngoài các lưu ý về chế độ ăn uống, rèn luyện, và sử dụng insulin đúng cách, người bị đái tháo đường type 1 cũng cần đề phòng các biến chứng tiềm ẩn của bệnh. Điều này bao gồm việc lưu ý đến các triệu chứng như tăng đường trong máu, tê bì, đau ở bàn chân, vấn đề về thị lực, vết loét hoặc nhiễm trùng ở bàn chân, tình trạng tâm lý như trầm cảm hoặc rối loạn lo âu. Nếu có bất kỳ dấu hiệu nào, việc đi khám và tư vấn chuyên môn là cần thiết để đảm bảo sức khỏe và quản lý bệnh tốt nhất.
Bạn có thể tham khảo thêm chương trình tư vấn ” Thay đổi lối sống dành cho người đái tháo đường, hỗ trợ quản lý đường huyết hiệu quả” để được đội ngũ bác sĩ, chuyên gia giàu kinh nghiệm trong lĩnh vực điều trị đái tháo đường tư vấn phương pháp phù hợp và hiệu quả nhất cho từng bệnh nhân.
Tham khảo chường trình : Sống Khỏe Cùng Đái Tháo Đường Nơi mọi người có thể chia sẻ kinh nghiệm, học hỏi và xây dựng niềm tin vào việc kiểm soát đái tháo đường và duy trì một lối sống lành mạnh. Chương trình không chỉ là nơi để bạn nhận được thông tin từ các chuyên gia y tế, mà còn là cơ hội để bạn kết nối với những người có cùng mục tiêu và quyết tâm. Bằng việc học hỏi, chia sẻ và cổ vũ lẫn nhau, chúng ta có thể tạo nên những thay đổi tích cực và bền vững cho sức khỏe của mình và cộng đồng. Hãy bắt đầu hành trình chăm sóc sức khỏe và hạnh phúc của bạn ngay từ hôm nay!